روح قدسی، جان پاک، روان پاک جبرئیل، در اسلام و دیگر ادیان سامی یکی از فرشتگان مقرب الهی که که وحی را بر پیغمبران نازل می کرد، روح الامین، روح اعظم، امین وحی، حامل وحی، ناموس اکبر، سروش در آیین مسیحیت روحی که بر مریم تجلی کرد و بر او دمید و عیسی متولد شد شیداسپهبد، روان بخش، اقنوم سوم
روح قدسی، جان پاک، روان پاک جِبرَئیل، در اسلام و دیگر ادیان سامی یکی از فرشتگان مقرب الهی که که وحی را بر پیغمبران نازل می کرد، روحُ الاَمین، روحِ اَعظَم، امینِ وَحی، حامِلِ وَحی، ناموسِ اَکبر، سُروش در آیین مسیحیت روحی که بر مریم تجلی کرد و بر او دمید و عیسی متولد شد شیداسپهبد، روان بخش، اقنوم سوم
جبرئیل. (السامی فی الاسامی) (دهار) (از غیاث) (آنندراج). و بسکون دال و تحریک آن هر دو مستعمل است. در این شعر خاقانی که در تعریف شعر است بسکون دال آمده: کرده روح القدس پیش کعبه پرها را حجاب تا برو آسیب سنگ اهل طغیان آمده. (از آنندراج). روانبخش. (لغت محلی شوشتر، نسخه خطی ذیل روانبخش). یکی از اقانیم ثلاثه نزد ترسایان. سومین از اقانیم ثلاثۀ ارباب تثلیث. ثالث ثلاثه نزد مسیحیان. روح. کلمه. جان پاک. صاحب قاموس کتاب مقدس آرد: روح القدس اقنوم سوم از اقانیم ثلاثۀ الهیه خوانده شده، و آن را روح گویند زیراکه مبدع و مخترع حیات است، و ’مقدس’ گویند زیرا که یکی از کارهای مخصوص او اینکه دلهای مؤمنان را تقدیس میکند، و بسبب علاقه ای که بخدا و مسیح دارد او را روح الله و روح المسیح خوانند -انتهی. و رجوع به حکمت اشراق ص 201، 205 (حاشیه) و 265 و 270 و روح و جان پاک وجبرئیل در این لغت نامه شود: برای پرورش جسم، جان چه رنجه کنم که حیف باشد روح القدس بسگبانی. رودکی. روزه کردم نذر چون مریم که هم مریم صفاست خاطر روح القدس پیوند عیسی زای من. خاقانی. بر بام سدره تا در ادنی فکنده رخت روح القدس دلیلش و معراج نردبان. خاقانی. تا لبش را لب نخوانی زینهار زآنکه روح القدس جان میخواندش. خاقانی. فیض روح القدس ار باز مددفرماید دیگران هم بکنند آنچه مسیحا میکرد. حافظ. ، در فرهنگ علوم عقلی (ص 281) چنین آمده: آنچه را فلاسفه جوهر عقلی نامیده اند الهیون روح القدس مینامند، بعضی گویند: افلاطون جوهر عقلی را روح القدس نامیده، در هرحال این اصطلاح از مختصات فلسفۀ اسلامی و عرفان است و گاه مراد از آن عقل بالمستفاد میباشد و عقل را در مرتبت اجمال نیز روح القدس گفته اند -انتهی. و رجوع به اسفار ملاصدرا ج 4 ص 89 و 166 و 79 و 107 و ج 1 ص 72 شود
جبرئیل. (السامی فی الاسامی) (دهار) (از غیاث) (آنندراج). و بسکون دال و تحریک آن هر دو مستعمل است. در این شعر خاقانی که در تعریف شعر است بسکون دال آمده: کرده روح القدس پیش کعبه پرها را حجاب تا برو آسیب سنگ اهل طغیان آمده. (از آنندراج). روانبخش. (لغت محلی شوشتر، نسخه خطی ذیل روانبخش). یکی از اقانیم ثلاثه نزد ترسایان. سومین از اقانیم ثلاثۀ ارباب تثلیث. ثالث ثلاثه نزد مسیحیان. روح. کلمه. جان پاک. صاحب قاموس کتاب مقدس آرد: روح القدس اقنوم سوم از اقانیم ثلاثۀ الهیه خوانده شده، و آن را روح گویند زیراکه مبدع و مخترع حیات است، و ’مقدس’ گویند زیرا که یکی از کارهای مخصوص او اینکه دلهای مؤمنان را تقدیس میکند، و بسبب علاقه ای که بخدا و مسیح دارد او را روح الله و روح المسیح خوانند -انتهی. و رجوع به حکمت اشراق ص 201، 205 (حاشیه) و 265 و 270 و روح و جان پاک وجبرئیل در این لغت نامه شود: برای پرورش جسم، جان چه رنجه کنم که حیف باشد روح القدس بسگبانی. رودکی. روزه کردم نذر چون مریم که هم مریم صفاست خاطر روح القدس پیوند عیسی زای من. خاقانی. بر بام سدره تا در ادنی فکنده رخت روح القدس دلیلش و معراج نردبان. خاقانی. تا لبش را لب نخوانی زینهار زآنکه روح القدس جان میخواندش. خاقانی. فیض روح القدس ار باز مددفرماید دیگران هم بکنند آنچه مسیحا میکرد. حافظ. ، در فرهنگ علوم عقلی (ص 281) چنین آمده: آنچه را فلاسفه جوهر عقلی نامیده اند الهیون روح القدس مینامند، بعضی گویند: افلاطون جوهر عقلی را روح القدس نامیده، در هرحال این اصطلاح از مختصات فلسفۀ اسلامی و عرفان است و گاه مراد از آن عقل بالمستفاد میباشد و عقل را در مرتبت اجمال نیز روح القدس گفته اند -انتهی. و رجوع به اسفار ملاصدرا ج 4 ص 89 و 166 و 79 و 107 و ج 1 ص 72 شود
یعنی آنکه علم مغیبات را به قلب القاء میکند و او جبرئیل علیه السلام است. گاهی به قرآن نیز اطلاق شود، و مراد از آیۀ ’ذوالعرش یلقی الروح من امره علی من یشاءمن عباده’ (قرآن 15/40) همین است. (از کشاف اصطلاحات الفنون). و رجوع به روح و روح القدس و جبرئیل شود
یعنی آنکه علم مغیبات را به قلب القاء میکند و او جبرئیل علیه السلام است. گاهی به قرآن نیز اطلاق شود، و مراد از آیۀ ’ذوالعرش یلقی الروح من امره علی من یشاءمن عباده’ (قرآن 15/40) همین است. (از کشاف اصطلاحات الفنون). و رجوع به روح و روح القدس و جبرئیل شود
یا روح قدسی. مخفف روح القدس عربی است یعنی جبرئیل: روح قدس را ز فخر روزی صدبار گرد در و مجلسش مجال و مدار است. ناصرخسرو. نه مرد لافم خاقانی سخنبافم که روح قدس تند تاروپود اشعارم. خاقانی. و الا جهانیان را مقرر است که بدیهۀ رای و اول فکرت شاهنشاه دنیا... راهبر روح قدس است. (کلیله و دمنه). داور دین شاه شجاع آنکه کرد روح قدس حلقۀ امرش بگوش. حافظ. و رجوع به روح القدس و روح جبرئیل و روح قدسی شود
یا روح قدسی. مخفف روح القدس عربی است یعنی جبرئیل: روح قدس را ز فخر روزی صدبار گرد در و مجلسش مجال و مدار است. ناصرخسرو. نه مرد لافم خاقانی سخنبافم که روح قدس تند تاروپود اشعارم. خاقانی. و الا جهانیان را مقرر است که بدیهۀ رای و اول فکرت شاهنشاه دنیا... راهبر روح قدس است. (کلیله و دمنه). داور دین شاه شجاع آنکه کرد روح قدس حلقۀ امرش بگوش. حافظ. و رجوع به روح القدس و روح جبرئیل و روح قدسی شود
